Het Fin-de-sièclemuseum stelt zich tot doel de artistieke creaties van het einde van de 19e eeuw en de stromingen die er verband mee houden te ontsluiten. De collectie bestrijkt de periode tussen 1865, het jaar waarin de Société libre des Beaux-Arts werd opgericht, en 1914.
Op een totale tentoonstellingsoppervlakte van 6000 m² worden meer dan 400 Belgische en Europese kunstwerken getoond. James Ensor, Henri Evenepoel, Fernand Khnopff, Victor Horta en Henry van de Velde gelden er als de ambassadeurs van deze bruisende periode uit onze geschiedenis.
Rond de eeuwwisseling was Brussel een smeltkroes van creativiteit en een bevoorrechte getuige van het bruisende kunstleven van die tijd. Les XX (1883–1894) en daarna La Libre Esthétique (1894–1914) verenigden kunstenaars uit uiteenlopende disciplines, die ervaringen en ideeën uitwisselden, waaruit dan weer nieuwe ideeën ontstonden. Deze multidisciplinaire benadering komt uitgebreid aan bod in het nieuwe museum en ook minder bekende kunsttakken zoals boekbinden kregen er een eervolle plaats.
Hier en daar zal de bezoeker in deze thematisch opgevatte presentatie ook werken uit de collectie van de Koning Boudewijnstichting aantreffen.
In de sectie gewijd aan het symbolisme en het ‘Gesamtkunstwerk’ bijvoorbeeld, de stroming die tot ontwikkeling kwam tegen het einde van de 19e eeuw, hangt het « Portret van Marguerite » van Fernand Khnopff. Dit mythische werk hing in de ‘blauwe kamer’ van de kunstenaar, het sanctum sanctorum van zijn atelierwoning, dat hij destijds afschermde voor de buitenwereld.
« Charles met streepjestrui » van Henri Evenepoel, de perfecte synthese van de laat-19e-eeuwse modernistische stromingen, is kenmerkend voor deze fascinerende periode. Dit schilderij werd door de kinderen van Anne en André Leysen met de hulp van de Koning Boudewijnstichting aangekocht. Het maakt deel uit van de openingspresentatie van het nieuwe museum en is er nog te bewonderen tot begin januari 2014, samen met zijn pendant « Henriette met de grote hoed », eveneens van de hand van Evenepoel.
Tot slot is – dankzij de medewerking van het Fonds Michel Wittock, een volwaardige partner in dit project – ook de kunst van het boek vertegenwoordigd. De Bibliotheca Wittockiana gaf voornamelijk art-nouveauboekbanden in bruikleen, waaronder haar ontwerpen van Henry van de Velde. Omdat het om zulke kwetsbare stukken gaat, werd gekozen voor een beurtrolsysteem. De bandstempels die van de Velde voor zijn boekbanden gebruikte maken het ensemble compleet.