Verschijning van de gekruisigde Christus voor de Heilige Begga

Deze prachtig afgewerkte tekening is een hoogstaand voorbeeld van het grafisch werk van Joannes Claudius de Cock (Brussel, 1667 – Antwerpen, 1735). Ze leert ons daarnaast ook meer over de ontstaansgeschiedenis van het altaar schilderij van de Begijnhofkerk in Lier en van de competitie tussen kunstenaars voor het verkrijgen van een belangrijke opdracht. In 1708 bestelt Maria Lans, grootjuffrouw van het begijnhof van Lier, een geschilderd hoogaltaar voor de koorabscis van de Begijnhofkerk. Jan Erasmus Quellinus zal dit monumentale doek rond 1711 uitvoeren, maar ook Joannes Claudius de Cock trachtte de opdracht binnen te halen. Daarvan getuigt deze presentatietekening met eenzelfde voorstelling en vergelijkbare compositie als het schilderij. De Cock signeerde het blad links onderaan met ‘Joan. Claudius de Cock Statuarius et pictor/invenit et delineavit A D(omin)us 1707’. Door zich pictor (schilder) te noemen, wou hij wellicht zijn kansen vergroten om de opdracht binnen te halen: hij stond vooral bekend als beeldhouwer, tekenaar en graveur, en veel minder als schilder. Het tafereel toont Begga (615-693), dochter van hofmeier Pepijn van Landen , gekleed als begijn. Ze kijkt omhoog naar de verschijning van de gekruisigde Christus, omringd door engelen. Op de voorgrond houdt een engel haar hertogelijke kroon vast en ligt het Brabantse wapenschild. In de achtergrond zien we een majestueuze klassieke gevel: waarschijnlijk een verwijzing naar het paleis waar ze vele jaren woonde als hertogin van Brabant. In de linkerbenedenhoek ligt een omvergegooide kist: een kroon, munten, juwelen en andere waardevolle spullen liggen er voor het rapen. Zo illustreerde De Cock haar verzaking van materiële rijkdom in het algemeen en van haar positie als hertogin in het bijzonder. Het Fonds Léon Courtin-Marcelle Bouché kocht de tekening aan en vertrouwde hem toe aan het Museum Wuyts-Van Campe en Baron Caroly in Lier. Zo kon hun collectie uitgebreid worden met een ontwerptekening voor een schilderij dat nog steeds bewaard wordt in de Begijnhofkerk en dat een waardevolle aanvulling vormt voor de zeer goed gedocumenteerde bestelling.