De familie Jacobs van Merlen schonk dit 16de-eeuws schilderij aan de Koning Boudewijnstichting. Het werk stelt de Kruisdraging van Christus voor en is een belangrijke getuige van de voortzetting van de traditie van Jheronimus Bosch. Op het grote schilderij zien we afgebeeld hoe Christus, het kruis dragend over zijn linkerschouder, te midden van een grote groep gewapende en nogal exotisch uitgedoste figuren naar de executieplaats wordt gevoerd. Het is geschilderd in olieverf op een eikenhouten paneel en draagt een monogram dat sterke gelijkenissen vertoont met de initialen van Jan Mandijn (1502-1560). Het werk werd dan ook lange tijd aan deze schilder toegeschreven. Maar het schilderij verschilt zowel stilistisch als technisch van de werken van Mandijn. De conclusies van een uiterst boeiende analyse in opdracht van de Koning Boudewijnstichting tonen aan dat het schilderij, dat in verband kan worden gebracht met twee andere gelijkaardige composities, wel in de lijn ligt van de traditie van Jheronimus Bosch, maar niet van de hand is van Jan Mandijn. Het resultaat van dit onderzoek werd vastgelegd in een mooi geïllustreerde publicatie, die door het Erfgoedfonds uitgegeven werd. Daar de schenkers van De Kruisdraging verwant waren met de familie Mayer van den Bergh, werd het schilderij permanent ondergebracht in het museum Mayer van den Bergh. Zo is een belangrijke getuigenis van het voortleven van de traditie van Jheronimus Bosch, die precies bij de Antwerpse schilders zoveel succes kende, er te bewonderen. Het werk kreeg een plaats in de Bruegel-zaal, waar het een dialoog aangaat met onder meer de ‘Dulle Griet’ van Pieter Bruegel. Door diens bijzondere beeldtaal vol rare monstergedrochten doet ook dit werk denken aan de typische stijl van Bosch. Website Museum Mayer van den Bergh
