Mosterdpot uit het ‘Mignature et Mosaïque’-servies van koning Lodewijk XV

Deze mosterdpot, in de 18e eeuw gemaakt in opdracht van Lodewijk XV, maakt voortaan deel uit van de 18de-eeuwse collectie die het Museum Kunst & Geschiedenis in Brussel presenteert. Het stuk dateert van 1767, is in perfecte staat en werd geproduceerd in de prestigieuze Franse porseleinfabriek Manufacture nationale de Sèvres. De mosterdpot is versierd met putti, geschilderd door Charles Nicolas Dodin. Hij was in die tijd de beste schilder van de manufactuur. Het object werd aangekocht door het Fonds André De Herdt.

Mosterdpot van superieure kwaliteit

Deze mosterdpot van Sèvres-porselein werd geproduceerd in 1767 in de prestigieuze Franse porseleinfabriek van Sèvres. Opmerkelijk is het prachtige siermotief, genaamd ‘Enfants et Mosaïque’. De verfijnde polychrome decoratie werd op het porselein geschilderd en afgewerkt met goudkleurige accenten. De mosterdpot heeft een freteldeksel en staat op een onderschotel met geschulpte rand en bijpassende versieringen. De set is in perfecte staat en vertoont geen barsten of sporen van restauratie.

Exclusieve iconische decoratie

De bijzondere decoratie van deze mosterdpot bestaat uit een blauw dubbellijnig ruitjespatroon met gouden stipjes, geïnspireerd op de versieringen van een servies dat in 1753 werd gemaakt in de porseleinfabriek van Chantilly. Op die achtergrond werden uitsparingen aangebracht met daarin gevleugelde putti op een witte achtergrond. Die werden geschilderd door Charles Nicolas Dodin, de beste schilder van de manufactuur in de 18de eeuw. De indeling en vorm van de uitsparingen waren geïnspireerd op decoraties van de Duitse porseleinfabriek in Meissen. De sierrand van de onderschotel werd verfraaid met een fries van goudkleurige eierlijsten, terwijl langs de randen en op het ruitjespatroon van de onderschotel, de mosterdpot en het deksel bloemenslingers werden geschilderd, eveneens uitgevoerd in goud.

Koninklijke afstamming

Dankzij de relevante studie van David Peters – de internationaal gerenommeerde specialist in 18de-eeuwse Sèvres-porseleinen serviezen – kon worden aangetoond dat de mosterdpot een onderdeel was van een bijzonder zeldzaam koninklijk servies. Aanvankelijk, rond 1759, bestond het servies uit een serie van twaalf borden. In 1768, 1769 en 1770 zouden aanvullende onderdelen zijn bijgekocht. Volgens originele documenten, waaronder een bestelbon, zou Lodewijk XVI in 1791 een bijbestelling van het servies hebben geplaatst. Het geheel was dus waarschijnlijk bestemd voor privégebruik door Lodewijk XV in het Paleis van Versailles, misschien ter ere van de gravin du Barry. En daarna door Lodewijk XVI, toen die met zijn gezin opgesloten zat in de Tuileries in Parijs. Maar dat was niet het einde van het verhaal … De mosterdpot dook ook later nog op en zat tot 1920 in de collectie van Béatrice Ephrussi de Rothschild.

Zeer gegeerd servies bij musea wereldwijd

De volledige inventaris maakt melding van 38 onderdelen, maar daar werden er maar weinig van geïdentificeerd en gelokaliseerd. Een tiental stukken wordt bewaard in evenveel privécollecties wereldwijd. Een driehoekige schaal wordt tentoongesteld in het museum van het Kasteel van Versailles, een kom met deksel en onderschotel wordt bewaard in het Victoria and Albert Museum in Londen en van de twaalf borden is één exemplaar te zien in het keramiekmuseum in Sèvres. De mosterdpot met onderschotel is nu dus opgenomen in de collecties van het Museum Kunst & Geschiedenis in Brussel. Met dank aan het Fonds André De Herdt, dat zich toelegt op de aankoop van roerend cultureel erfgoed voor Brusselse musea.

Type: 
Mosterdpot en onderschotel
Material / technique: 
Sèvres-porselein, polychrome en goudkleurige versieringen, uitsparingen beschilderd door Charles Nicolas Dodin
Type of acquisition: 
Aankoop door het Fonds André De Herdt
Year of acquisition: 
2023
Depository institution: 
Museum Kunst & Geschiedenis, Brussel