Verzamelen: een ziekte of een verzengende passie?

20 maart 2019

Een vraag die verzamelaars vaak zelf stellen! Maar wat zeggen de specialisten hierover? De Bibliotheca Wittockiana wijdde er een studiedag aan…

Typisch voor verzamelaars, aldus psychiater Henri Codet, zijn hun bezitsmentaliteit, spontane drang om actief te zijn, de wil om zich te differentiëren en de neiging tot klasseren.

De Koning Boudewijnstichting begeleidde tal van verzamelaars in het kader van haar actie voor de bescherming van ons erfgoed. Ze vertellen ons telkens weer hetzelfde verhaal: een toevallige vondst leidt bij de verzamelaar tot een obsessie met maar één doel: hun collectie blijven en blijven aanvullen.

Dan volgt onvermijdelijk de bezorgdheid om de toekomst van hun verzameling, die beschouwd kan worden als een echt verlengstuk van hunzelf. Geleidelijk verandert die zorg in bezorgdheid of wordt ze zelfs een obsessie, temeer omdat de naaste familie die passie meestal niet deelt.

Dus blijven er twee oplossingen over: ofwel versnippering, eventueel in de vorm van een apotheose zoals een grootse veiling, om andere verzamelaars het plezier te gunnen hun passie bot te vieren, ofwel streven naar behoud, door de collectie aan een instelling te schenken.

Tijdens de studiedag die op 15 maart 2019 georganiseerd werd door de Bibliotheca Wittockiana bogen verschillende specialisten zich over dit vraagstuk. Hun conclusie is eensluidend: verzamelen is geen ziekte, wel integendeel! Verzamelaars zijn atypische consumenten die lustig geld uitgeven voor zichzelf en de anderen. Ze zijn zo gepassioneerd dat ze verzamelen voor het algemeen welzijn. Ze willen de objecten waarop ze verliefd worden aan de markt onttrekken, zodat anderen ze niet kunnen bezitten. De verzamelaars zijn ook bijzonder gul. De financiële middelen die ze hieraan besteden, gaan niet naar hun persoonlijk, maar naar hun collectie. Een collectie die ze verzamelen voor de goede zaak: versnippering vermijden en ze tonen aan de buitenwereld. Eerst in beperkte kring, nadien op steeds grotere schaal. Ze zijn onvermoeibare wandelaars die de hele tijd alert zijn. Hun collectie heeft geen nut in de economische zin van het woord, maar wat een glans en wat een schittering gaan ervan uit! Onze voorouders in het renaissancetijdperk beschouwden dit zelfs als een authentieke deugd…