De dame met de ledenpop diende als illustratie voor Son altesse la femme van Octave Uzanne en is een sprekend voorbeeld van de thematiek die bij Félicien Rops’ (1833-1898) aan bod komt. Geheel in de lijn van het fin de siècle gevoel van die tijd, koos hij zeer treffende beelden om de vrouwelijke dominantie weer te geven. De slappe, willoze en aan de vrouw overgeleverde ledenpop is daar een van de mooiste voorbeelden van. Het werk vormt ook een keerpunt in zijn oeuvre, want het is doorspekt van symbolische en mythologische motieven en neigt zo naar het symbolisme. De dame met de ledenpop is nu ondergebracht in het Musée Félicien Rops in Namen, de thuishaven van de kunstenaar. Daar wordt het tentoongesteld samen met 2 andere versies die aan het werk voorafgingen.
Symbolisch geladen vormentaal
De vrouw houdt met de ene hand de slappe pop vast die de moderne man symboliseert en met de andere hand de bebloede dolk. De opengereten buik van de pop doet denken aan het vrouwelijke geslacht, waardoor Rops opnieuw de vrouwelijke dominantie suggereert. Uit de wonde vallen goudstukken, symbool voor de onfatsoenlijke relaties tussen mannen en vrouwen. Vervolgens zien we het bekken van de erfzonde met aan de voet een nar met een macabere zotskolf. Hoewel hij uitgedost is als nar, maken zijn vleugels hem herkenbaar als een kleine Eros. In plaats van liefdespijlen houdt hij echter een symbool van de dood in de hand. Het is de uitbeelding van de moderne Liefde en tegelijkertijd het antwoord op de vraag Ubi Mulier? (Waar is de vrouw? – een vraag naar de aard van de vrouw). Elk element lijkt de verknechting en vernedering van de man door de vrouw verder uit te diepen.
Marionetten als geliefkoosd thema
Daarnaast toont Rops een veelheid aan marionetten: de man als marionet van de vrouw, de vrouw als marionet van de duivel, de marionetten van het bas-reliëf die de speeltjes van de Dood zijn en de Liefde die slechts een vermomde pop is die zelf speelt met een zotskop. De man dus als marionet van de vrouw, de vrouw als marionet van de duivel, maar allebei de speelbal van de dwaasheid en de dood. Website Musée Félicien Rops Meer info over het Erfgoedfonds
